Nicholas Quah, podcast’lerini hızlandıran tek kişi değil.
Fakat New York Magazine ve Vulture’da eleştirmen olarak, yalnızca podcast’lerin değil aynı zamanda hemen hemen her türlü medyanın hızlandırılması için dünyaya çağrıda bulunan az sayıdaki kişiden biri.
Kimilerine göre çılgın bir trend. (Amerikalı spor yazarı Bill Simmons’a göre sosyopatik.) Ancak Quah’a katılanlar için bu yeni bir yaşam biçimi.
İnsanların bunu yapmaya neden ilgi duyduğunu yanıtlamak için CBC News, bilişsel bilimdeki önde gelen araştırmacılarla çift zamanlı müzik, podcast ve filmlerin beynimize ne yaptığı konusunda konuştu.
Podcast’ler
Audible’ın verilerine göre, dinleyicilerinin yaklaşık yüzde beşi 1,5 kat veya daha hızlı müzik dinliyor, en yaygın tercih ise 1,25 kat hız.
UCLA psikoloji profesörü ve meta biliş araştırmacısı Alan Castel, bu eğilimin aslında çok mantıklı olduğunu söylüyor; en azından genç dinleyiciler için. Öğrenme üzerine yaptığı bir çalışmada, üniversite çağındaki öğrencilerin dersleri amaçladıkları hızın iki katına kadar dinlediklerinde, bilgi tutmada neredeyse hiç düşüş olmadığını buldu.
Ve insanlar ortalama konuşma hızının iki katından fazlasında dinlediğinde anlama yeteneği düşmeye başlasa da, bazıları normal hızın üç katından fazlasında konuşmayı anlamak üzere eğitilebilir. Bu yüzden hızlandırılmış podcast’leri ne kadar sık dinlerlerse, onları anlamada o kadar iyi olurlar.
Castel ayrıca yaptığı bir takip araştırmasında, hız artırıldığında dinleyicilerin “zihin dağınıklığı” (ilgisiz konular hakkında dikkat dağıtan düşünceler) yaşama olasılıklarının daha düşük olduğunu buldu.
Son beş yılını yalnızca hızlandırılmış podcast’leri dinleyerek geçiren Quah, daha hızlı bir oranda da şeyleri aynı kolaylıkla anlayabildiğini kabul ediyor. Daha hızlı podcast’lerin dikkatini daha fazla çekip çekemediği konusunda ise şüpheci.
Quah, “Daha hızlı olduğunda, daha dikkatli olmanız için sizi kilitlediği için mi? Her iki durumda da şeyleri aynı hızla veya hemen hemen aynı şekilde anlıyorum. Ya da her iki durumda da aynı hızda görmezden geliyorum, öyle diyelim” dedi.
Müzik
İki Norveçli DJ’in 2000’lerin başında “nightcore”u icat etmesinden bu yana (mevcut şarkıların temposunu artırma tekniği) hızlandırılmış müzik mega bir tür haline geldi. TikTok’ta hayranların yaptığı resmi olmayan yeniden düzenlemelerin yanı sıra, SZA’dan Oliver Tree’ye kadar sanatçılar, parçalarının hızlandırılmış versiyonlarını orijinalin yanında aynı anda yayınlamaya başladılar ve bu da ilgiyi ve dinleyici sayısını önemli ölçüde artırdı.
Müziğin beyin ve vücut üzerindeki etkilerini araştıran Montreal Üniversitesi’nde psikoloji profesörü olan Simone Dalla Bella, bu eğilimin yaygınlığının nörobilim açısından da uyumlu olduğunu söylüyor.
Laboratuvarı tarafından yapılan bir çalışmada, araştırmacılar başlangıçta hüzünlü olarak algılanan yavaş bir şarkıyı alıp kademeli olarak hızlandırdılar. Ezici bir çoğunlukla, dinleyiciler sonunda şarkıyı daha mutlu veya sadece mutlu olarak görmeye başladılar, parçanın diğer her yönü aynı kalsa bile.
Dalla Bella, geleneksel olarak, yaklaşık yüzde 20’lik bir hız artışının üst sınır olduğu düşünüldüğünü söyledi; daha yüksek bir oranda, değiştirilen perde ve ritim çok belirgin hale geldi. Beyinlerimiz daha sonra bunu farklı bir şarkı olarak görmeye başlıyor, bu da nightcore’un faydalandığı bir şey.
Ama o eşiğin içinde kalırsanız, orijinallerine hem farklı hem de yeterince benzeyen şarkılar yaratırsınız ki dinleyiciler yenilik yaratabilsin, beynimizin özlediği şey de budur.
Sonuçlar temelde, tempo ve perdedeki artışlara dayanan ve kendileri de artan solunum, kalp atış hızı, dopamin seviyeleri ve zevk gibi otomatik tepkilere yol açan, oluşturulması çok daha az çaba gerektirebilecek remikslerdir, Dalla Bella’nın araştırması bunu öneriyor. Ve müzik, podcast’ler veya filmler gibi dile aynı şekilde dayanmadığından, ne kadar hızlı gidebileceğiniz konusunda etkili bir üst sınır yok.
Quah’a göre popülerliğin ardındaki etkenlerden biri de bu.
Quah, “İnsanlara iyi gelen belirli bir tempo ve duyguları tetikleyen belirli tuşlar var. Bence belirli bir üst sınır arıyoruz. Ancak sınır değişecek çünkü biz plastikiz” dedi.
Filmler
Hızlandırmak için en tartışmalı ortamlardan biri olmasına rağmen, film ve TV için oynatma hızını artırmak kesinlikle popülerlik kazandı. Netflix belirli sayılar sunmayı reddetse de, akış hizmeti 2020’de oynatma hızını ayarlama özelliğini ekledi. Quah’ın sıklıkla yararlandığını söylediği bir özellik.
Bilişsel bilimci ve Movies on Our Minds: The Evolution of Cinematic Engagement kitabının yazarı James E. Cutting , bu eğilimin bundan bile daha eski olduğunu söylüyor. Yayınladığı bir çalışmaya göre, insanlar neredeyse bir asırdır filmleri hızlandırıyor; 1935’ten beri filmlerdeki ortalama çekim uzunluğu yaklaşık 12 saniyeden yaklaşık dört saniyeye düştü. Aynı zamanda, IQ seviyeleri dünya çapında sinsice arttı – evrim veya eğitimle açıklanamayacak bir oranda.
Cevabın, “her türden resim, grafik ve gösterime her yerde erişim” olduğunu söyledi; başka bir deyişle, görsel medya. Ve film gibi görsel medyanın formatına daha fazla alıştıkça, ekranlarımızdan bilgileri hızla çekmede daha iyi hale geldik.
Ancak filmler bize ayak uyduramıyor olabilir. Cutting, “Bu yüzden, dikkat sürelerinin kısaldığı gibi sıklıkla varsayılan bir gerçek yerine, izleyiciler teorik olarak sinemaseverlerin bilinçsizce adapte olduğu hıza uyum sağlamak için filmleri hızlandırmaya çalışıyor olabilir” dedi.
Quah, bu mantığın kendi deneyimiyle örtüştüğünü söylüyor. Ancak görsel medyanın yaygınlaşmasıyla birlikte, zamanınıza değecek şeyleri hızla görme motivasyonu da arttı.
Quah, “Bu tüketim kalıbı onları şu soruyu sormaya zorluyor: Hala burada kalmak istiyor muyum? Çünkü 50.000 tane başka seçeneğim var” dedi.
Kaynak: Jackson Weaver / CBC
Haberler4 yıl önce
